Rynek syropów

Rynek syropów w Polsce w 2013 roku wart był około 360 mln złotych. W skali roku wzrost tego rynku szacowany jest na około 3-4%.

Segment syropów koncentruje się głównie na obrocie produktami spożywczymi skierowanymi do konsumentów indywidualnych (syropy klasy Premium o wyższej cenie oraz klasy ekonomicznej o niskiej cenie) lub przedsiębiorstw zajmującymi się produkcją produktów przetworzonych do których wyrabiania używa się syropów (np. lokale gastronomiczne, puby, branża HoReCa). Segment syropów  nie jest tak silnie uzależniony od sezonowości jak sprzedaż innych napojów bezalkoholowych, natomiast wpływ tego czynnika jest nadal odczuwalny – sprzedaż zwiększa się jesienią i wiosną ze względu na opinie o syropach jako produktach o właściwościach rozgrzewających i leczniczych oraz w okresie letnim, gdzie syropy są wykorzystywane do uzyskania napoju.

Na rynku syropów dominującą rolę odgrywają trzy podmioty Herbapol, Hoop Polska, Agros-Nova  oraz Victoria Cymes. Troje największych graczy ma w ręku około 78% udziałów w rynku. Silna pozycja trzech pierwszych największych graczy ma rynku soków wynika z wprowadzania wielu nowości co preferują konsumenci, którzy obecnie większą wagę przywiązują do innowacyjności produktu niż ceny. Firmy starają się przyciągać klienta wyglądem produktu, jego walorami  smakowymi lub zdrowotnymi. Rynek syropów charakteryzuje się silnym przywiązaniem konsumenta do kupowanej marki produktu.

Źródło: AC Nielsen

Na rynku syropów dominującą rolę pełni Herbapol z 32% udziałem w rynku.  Marki własne posiadają łącznie około 24% rynku. Znaczący udział 17% jest w posiadaniu firmy Hoop. Pozostałymi liczącymi się na rynku graczami są Agros-Nova z 9% udziałem oraz Victoria Cymes z 6% udziałem w rynku. Reszta rynku  (12%) podzielona jest między małymi producentami.

Suplementy diety

Polski rynek suplementów diety rośnie bardzo dynamicznie. Rocznie wartość tego rynku zwiększa się średni o 20-30%. W 2012 roku jego wartość wynosiła 2,5 mld zł. W Polsce suplementy diety nie są jeszcze tak popularne jak zagranicą. W naszym kraju według TNS OBOP po suplementy diety sięga co piątka osoba (22%). Suplementy diety Polacy stosuje przede wszystkim podczas choroby lub osłabienia fizycznego. Największym rynkiem suplementów diety w Europie Środkowo-Wschodniej jest Rosja i to na tym rynku generowana jest prawie połowa sprzedaży. Drugim z kolei pod względem wielkości rynkiem w tym regionie jest Polska gdzie wielkość sprzedaży to około 20% rynku Europy Środkowo-Wschodniej. Głównym motorem napędzającym sprzedaż suplementów diety jest dążenie do zmiany stylu życia i skłonności do większej dbałości o zdrowie i wygląd zewnętrzny. Na Polskim rynku suplementów diety produkty krajowe stanowią około 60-70% całości asortymentu, pozostała część sprowadzana jest z zagranicy.

Źródło: PMR

Polski rynek suplementów diety charakteryzuje się dużym rozdrobnieniem. Na rynku tym działa wiele podmiotów, z których zdecydowana większość prowadzi sprzedaż swoich produktów za pośrednictwem Internetu. 

Rynek napojów

Rynek napojów bezalkoholowych jest rynkiem sezonowym, na którym przychody zależą w dużej mierze od ciepłych okresów wiosenno-letnich. To właśnie w tych okresach przedsiębiorstwa z branży napojów bezalkoholowych uzyskują najwyższe przychody ze sprzedaży. W 2013 r. rynek napojów bezalkoholowych wart był 11,76 mld zł. Największy wzrost na rynku zanotowała sprzedaż wody (wzrost o 2,4% do 3,1 mld zł) natomiast najbardziej spadała sprzedaż napojów gazowanych (spadek o 1,2% do 3,8 mld zł). Znacząca część wydatków budżetów domowych przeznaczana jest na soki, nektary i napoje owocowe bo aż 3,5 mld zł.

Według badań przeprowadzonych w 2012 r. najchętniej spożywanym napojem bezalkoholowym w
2012 r. była woda butelkowa, której spożycie wynosiło 68,2 l. na osobę. Spożycie soków oscylowało w okolicach 10,7 litra na osobą a nektarów na poziomie 6,6 litra. Według szacunków na rok 2016 największemu wzrostowi ulegnie spożycie wody, które wzrośnie do 88,4 litra na osobę. Wzrośnie również spożycie napojów owocowych do 21,4 litra na osobę. W prognozowanym okresie nieznacznie spadnie natomiast spożycie soków i nektarów.

Źródło: Euromonitor International

Wskazuje się, że na polskim rynku napojów istnieje duży potencjał rozwojowy, dlatego ogólna tendencja wzrostowa powinna utrzymywać się przez kilka kolejnych lat, gdyż średnie spożycie w przypadku wielu kategorii jest wciąż niższe niż w innych krajach europejskich.

Na rynku napojów widać zdecydowana odchodzenie konsumentów od mocnych napojów alkoholowych na korzyść napojów bezalkoholowych (przede wszystkim woda, soki). W okresach wiosennych i jesiennych można zaobserwować wzrost sprzedaży syropów, które są kojarzone przez konsumenta jako prozdrowotne oraz latem do uzyskania napoju.

Źródło: Euromonitor International

Rynek napojów bezalkoholowych zdominowany jest przez kilka dużych przedsiębiorstw. Największy udział w rynku posiada Maspex – 15%. Zaraz za Maspexem usytuowana jest Coca-Cola z udziałem 12% rynku. Nieco mniej jest w posiadaniu firmy Danone (10%), natomiast pozostali gracze PepsiCo i Kofola-Hoop posiadają odpowiednio 6% i 4% rynku. Pozostałe udziały na rynku są w posiadaniu mniejszych firm o charakterze lokalnym bądź też regionalnym. Analizując rynek napojów można zauważyć, że występuje na nim coraz większa konsolidacja co jest spowodowane chęcią osiągnięcia efektu skali przez przedsiębiorstwa łączące się. Znacząca liczba firm na rynku soków i napojów stara się również skracać cykl życia produktu do 6-12 miesięcy. Działania te maja za zadanie w jak najkrótszym czasie zyskać na wdrożeniu nowego produktu.

Konkurencja

Dużym zagrożeniem na rynku są nowo wchodzące firmy. Pomimo tego, że bariery wejścia nie należą do niskich, ponieważ potrzeba odpowiedniej hali produkcyjnej wyposażonej w specjalistyczne urządzenia oraz kontakty z dystrybutorami produktów. Firmy działające na rynku napojów bezalkoholowych muszą stale monitorować działania konkurencji, aby nadążać i w odpowiedni sposób reagować na ich działania. Największe zagrożenie występuje ze strony zagranicznych przedsiębiorstw posiadających własne zaplecze produkcyjne. Dodatkowo wejście na polski rynek ułatwiają przepisy unijne, które zachęcają do rozpoczynania działalności na bardzo atrakcyjnym polskim rynku napojów. Obecnie o wiele większe znaczenie niż cena ma konkurencja na poziomie innowacyjności produktu i jego oryginalności (zwłaszcza na rynku wody).

Najwięksi konkurenci:

Agros-Nova Sp. z o.o. – w trzech zakładach, wytwarzane są soki, nektary i napoje (w opakowaniach szklanych i kartonowych), produkty dżemowe i pomidorowe, zupy, sosy i dania gotowe oraz inne przetwory warzywne. Strategia rozwoju Grupy Agros-Nova oparta jest na czterech filarach (I filar – soki, nektary, napoje, II filar – przetwory owocowo-warzywne, III filar – potrawy gotowe, IV filar – dodatki do potraw). Do najbardziej znanych marek firmy należą: Garden, Tarczyn, Pysio, Fortuna, Łowicz, Kotlin, Dr Witt.

Herbapol-Lublin S.A. – jest producentem syropów spożywczych, herbat ziołowych oraz herbat owocowych. Oferta Herbapolu to pełna gama herbat owocowych, czarnych, zielonych i ziołowych, syropy, napoje, produkty pozwalające utrzymać prawidłową wagę ciała oraz produkty apteczne, leki OTC oraz suplementy diety. Do najbardziej znanych marek firmy należą: Herbapol, Green-Up, Slim Figura.

Hoop Polska Sp. z o.o. – należy do Grupy Kofola S.A., która jest jednym z najważniejszych producentów napojów bezalkoholowych w Europie Środkowej. Firma działa w Czechach, na Słowacji, w Polsce oraz w Rosji. Eksportuje swoje produkty do innych krajów, takich jak np. Stany Zjednoczone, Kanada, Francja, Niemcy, Wielka Brytania czy Litwa. W swoich trzech zakładach produkcyjnych, w Polsce (Kutno, Bielsk Podlaski oraz Grodzisk Wielkopolski), Hoop Polska zatrudnia łącznie blisko 600 osób. Do najbardziej znanych marek firmy należą: Hoop Cola, Mr Max, Paola, Jupik, Arctic.

Victoria Cymes Sp. z o.o. – producent syropów zagęszczonych. Obecnie zatrudnia około 200 pracowników a oferta firmy obejmuje około 100 produktów takich jak syropy, soki, napoje (niegazowane i gazowane), wodę mineralną i musztardy. Swoje produkty firm sprzedaje nie tylko w Polsce ale również w Niemczech, Austrii, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie czy też Wspólnocie Niepodległych Państw. Do najbardziej znanych marek firmy należą: Słoneczne Owoce, Syrop barmański VICTORIA’S.

Nabywcy

Głównymi odbiorcami napojów bezalkoholowych są gospodarstwa domowe oraz firmy gastronomiczne i przedsiębiorstwa zajmujące się przetwórstwem. O ile dla firm z branży gastronomicznej i przedsiębiorstw przetwórczych nie liczy się w tak istotny sposób opakowanie, wygląd oraz dodatki do produktu to zwykli konsumenci chcą być zaskakiwani kupując produkt w sklepie. Siła przetargowa nabywców produktów napojów bezalkoholowych jest duża ze względu na to, że konsument może bez problemu znaleźć substytut na dany produkt w postaci innego producenta. Zmusza to producentów do ciągłej promocji swoich produktów oraz inwestowania w jego rozwój.

Dostawcy

Dostawcami dla przedsiębiorstw napojów bezalkoholowych są producenci owoców i warzyw, cukru, koncentratów warzywnych i owocowych, opakowań szklanych, kartonowych bądź PET oraz różnego rodzaju konserwantów i barwników. Największą siłę przetargową maja dostawcy owoców i warzyw, ponieważ podaż uzależniona jest od warunków sezonowych a także od krótkiej trwałości produktów jakimi są owoce i warzywa (słabe zbiory warzyw lub owoców mogą w znaczący sposób wpłynąć na cenę produktu finalnego). Pozostali dostawcy nie posiadają już tak dużej siły przetargowej jak producenci owoców i warzyw ze względu na dużą ilość podmiotów wytwarzających półprodukty potrzebne do produkcji napojów bezalkoholowych.

Produkt

Do najważniejszych zadań, jakie stoją przed przedsiębiorstwami produkującymi napoje bezalkoholowe stoją takie wyzwania jak stworzenie odpowiedniego wyglądu produktu, który w obecnych czasach musi się wyróżniać wśród wielu innych artykułów konkurencji. Ogromne znaczenie ma też stałe poszerzanie swojej oferty o nowe produktu spełniające oczekiwania klienta oraz pozwalające mu na dostęp do zróżnicowanego asortymentu. Wprowadzenie nowego produktu na rynek, który ma mieć szansę zaistnienia wiąże się z kosztami zaczynającymi się od 1 mln Euro. Wśród konsumentów nadal najbardziej popularnym opakowaniem produktów na napoje bezalkoholowe jest butelka PET 1,5 L (mniej popularny jest już format 2 L). W segmencie soków, nektarów oraz syropów zdecydowanie dominują butelki szklane oraz kartony. W segmencie syropów najchętniej wybieranym formatem jest butelka 500 ml (mniej popularne są butelki w przedziale 501-700 ml) ze względu na domowy charakter tego rodzaju opakowania. W przypadku dostaw dla odbiorców z branży HoReCa wiodącym opakowaniem są butelki o pojemności 3 litrów i większe. Pomimo obecności na rynku wielu zagranicznych produktów nabywcy wykazują się dużym przywiązaniem do polskich marek co daje przewagę np. regionalnym producentom.

Źródło: Nielsen, Panel Handlu Detalicznego

Cena

Obecnie w segmencie napojów bezalkoholowych możemy wyróżnić dwie półki cenowe: produkty typu Premium, które skierowane są do osób poszukujących produktów nieco bardziej ekskluzywnych a co za tym idzie droższych oraz produktów ekonomicznych skierowanych do mniej zamożnego odbiorcy. Aktualnie na rynku napojów konkurencja cenowa prowadzona przez przedsiębiorstwa nie jest silna. Konkurencja odbywa się na poziomie produktu, który musi być innowacyjny i zachęcać do kupna. Przeciętna cena za butelkę syropu (500 ml) wacha się od kilku do kilkunastu złotych w zależności od producenta.

Silną pozycję na rynku syropów mają sieci dyskontowe. Jednak atrakcyjna cena w dyskontach bierze się przede wszystkim z tego, że obniżana jest zawartość koncentratu owocowego. 

Źródło: Gazeta Wyborcza, Makarony Polskie

Dystrybucja

W procesie dystrybucji produktów bardzo istotną funkcję pełnią punkty sprzedaży. Największy udział w sprzedaży sok, nektarów oraz syropów notują supermarkety  oraz małe sklepy spożywcze. To właśnie w tych lokalizacjach konsumenci najchętniej dokonują zakupu. Dzieje się tak dlatego, że małe sklepiki są zlokalizowane blisko osiedli i w miejscach nie zawsze dostępnych dla dużych sieci handlowych (małe miejscowości , wsie, sklepy osiedlowe). Supermarkety natomiast oferują produkty po niższych cenach co skłania konsumentów do większych zakupów. 

Źródło: Nielsen, Panel Handlu Detalicznego